بسیار ضعیف هستیم و موضوع راه و روش های صادراتی برای محصول همچنان موفق و راهگشا نبوده است. خرما در اقتصاد مردم جنوب ایران بسیار حیاتی و اثر گذار است و نمی توان این محصول کشاورزی را از زندگی مردم خونگرم شهرهای جنوبی حذف کرد. در چند سال اخیر که خشکسالی و گرد و غبار به مناطق جنوبی و غربی ایران فشار آورده، بسیاری از نخیلات تهدید به مرگ شده و یا تا امروز خشک شده اند و شاید شما هم در اطرافتان مواردی از خشک شدن نخل ها را دیده باشید. نخل، درختی متفاوت است که ویژگی های مشابهی با انسان دارد و به واسطه حرمتی که در میان مردم جنوب دارد، مرگ نخل انرژی منفی را به بار می آورد.

بسیاری از ما درباره خرما و انواع آن، نخل و ویژگی هایش و حتی مراسم و فرهنگی که خرما و نخل و برداشت خرما در میان مردم جنوب ایران دارد، اطلاعات کمی داریم. تمام قسمت های میوه خرما قابل خوردن و مصرف مجدد است و از بخش های مختلف ساقه و برگ های درخت نخل هم کشاورزان استفاده های کاربردی دارند. خرما، یکی از قدیمی ترین میوه های کشت شده از سوی انسان بوده که عموما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری پرورش می یابد. این میوه برای درمان پوسیدگی دندان، درمان بیماری های اعصاب، خون سازی و مقابله با کمبود وزن، تقویت قلب و ... مفید بوده و جزو میوه های توصیه شده از سوی ائمه اطهار است و به عنوان قوت غالب در بسیاری از مکتوبات تاریخی از آن یاد شده است؛ میوه ای که می توان روزه را با آن باز کرد و از گرسنگی و ضعف دور ماند. خرما هم همانند بسیاری از محصولات کشاورزی، در زندگی کشاورزان جایگاه و اهمیت بالایی دارد. بخشی از فرهنگ و شیوه های زندگی و زبان مردم هر منطقه ای حول محور محصول غالب آن منطقه شکل می گیرد. همانطور که شهرهای شمالی با برنج خو گرفته اند و برنج و شالی کاری جزئی از فرهنگ آنها شده، خرما هم در زندگی مردم جنوب، نقشی بی بدیل بازی می کند. روستاییان و کشاورزان معمولا برای برداشت محصول خود در زمان هایی مشخص، آداب و سننی را که عموما محوری اعتقادی دارد، اجرا می کنند تا برکت مال شان بیشتر شود و به نوعی از پروردگار شکرگزاری کرده باشند. این آداب و رسوم در هر منطقه متفاوت است و رنگ و بویی مربوط به آن منطقه دارد. به عنوان نمونه، چندی قبل در میناب استان هرمزگان، جشنواره ای به نام «مغ و مشتا» برگزار شد؛ جشنواره ای که از حالت محلی به مراسمی رسمی با حضور اقشار مختلف تبدیل شده است. در این مراسم مُشتاداری، مُغ بُری، کُنگ جوشی، شیره گیری، سِوِندبافی و ... که هر کدام مربوط به بخشی از مراحل برداشت محصول و آماده کردن آن است، اجرا می شود. «مُشتا» محل جمع آوری، فرآوری، عمل آوری و نگهداری خرما تا قبل از مرحله فروش یا همان انبار است. بریدن خوشه های رسیده خرما از نخل را هم در گویش بومی «مُغ بُری» می نامند و یکی از روش های قدیمی عمل آوری محصول خرما بعد از مُغ بُری، کُنگ جوشی است که از جمله رسوم رایج و بجا مانده از گذشتگان و برگزاری آن همراه با نواختن ساز و دهل و خواندن نواهای محلی است.

به نظر می رسد، به منظور تحکیم شرایط اقتصادی کشاورزان و باغداران در مناطق جنوبی ایران و حمایت از این محصول صادراتی که جایگزینی هم ندارد، نیاز است برنامه ریزی های بیشتر و جدی تری را برای تولید، برداشت و صادرات خرما داشته باشیم. علاوه بر اینها باید از خودمان بپرسیم که چقدر از ادامه تولید این محصول وطنی حمایت می کنیم؟ و هر کدام از شرکت های خصوصی و دولتی فعال در مناطق جنوبی و همسایه با نخیلات، چقدر برای ادامه تولید، خرید محصول و یافتن بازاری مطمئن برای کشاورزان تلاش کرده اند؟