در لحظه زندگی کنیم

روانشناسی, مقالات0 نظرها

در لحظه زندگی کنیم

در لحظه حال احساسات تجربه می‌شوند، تصمیمات گرفته می‌شوند و هر تغییری امکان‌پذیر می‌گردد. اما قدرت و جادوی زمان حال، اغلب ما را فریب می‌دهد و از همه چیز غافل می‌کند.

بیشترین لحظات زندگی‌مان را یا در گذشته به سر برده و با مرور رنج‌ها، حسرت‌ها و ناراحتی‌های قدیمی به اشتباهات و قضاوت‌های نادرست خود و دیگران می‌پردازیم. یا اینکه دل مشغول نگرانی‌های پوچ آینده‌ایم و با سناریوهای: چه می‌شود؟ اگر، مبادا، نکند؟ و…فاجعه‌سازی می‌کنیم.

در این میان، تنها چیزی که از دست می‌رود، لحظات زنده و تپنده‌ی زندگی ماست. وقتی در زمان حال تمرکز نداشته باشیم به رنج‌ها و ترس‌های گذشته بازمی‌گردیم یا سراغ نگرانی‌های بی‌مورد آینده رفته و آن‌ها را به زمان حال می‌کشانیم.

آرامش لحظه حال

اگر به‌طور کامل در زمان حال حضور داشته باشیم، از آرامش مطلق برخوردار خواهیم شد، اما نقب به گذشته و مرور خاطرات تلخ، پریشانی و کشمکش‌های ذهنش و فشارهای روانی به وجود می‌آورد، به طوری که نیروی فکری را تحلیل می‌برد و آرامشمان را تخریب می‌نماید.

«ما فاتَ مَضی وَ ما سیأتیکَ فَاَیْنَ؟ قُمْ فَاغْتَنِم الفُرصَهَ بَینَ العَدَمَین»

آنچه گذشت، از دست رفت و آنچه می‌آید کجاست؟ برخیز و فرصت میانِ دو نیستی را دریاب

«حضرت علی (ع)»

اندوه گذشته و ترس از آینده

سایه‌ی اندوه و غم گذشته و ترس و بیم و نگرانی از آینده، عواملی هستند که ما را از قافله‌ی اکنون و آرامش لحظه‌ی حال بازمی‌دارند.

لحظه حال همواره می‌تواند زیباترین تجارب را برایمان رقم بزند، مشروط به این‌که تمام لحظات آن را دریابیم و گذشته را به فراموشی بسپاریم.

ما ارباب لحظه‌های حال خویش هستیم، چون مهم‌ترین دارایی است که در اختیار داریم. آرزوها، امیدها، و تأسف خوردن‌ها، عادی‌ترین و خطرناک‌ترین موضوعات برای ضایع کردن زمان حال به شمار می‌آیند.

گرایش به آینده، اغلب سبب فرار از زمان حال می‌شود. باید بدانیم آینده به موقع می‌رسد. هرگاه اتفاقی مطابق انتظار ما ادامه نیافت، می‌توانیم مجدداً برای زندگی خود اقدام کنیم و به این وسیله از ناامیدی بیرون بیاییم.

اگر گذشته‌مان را مرور کنیم، تأسف و غم ما بیشتر به خاطر کارهایی است که انجام نداده‌ایم. از این‌رو، قدر زمان حال را بدانیم و از لحظات و دقایقش بهره ببریم. کسانی که می‌دانند چگونه از هر دقیقه، حداکثر استفاده را ببرند، یک زندگی آزاد، مؤثر و کامل دارند.

لحظه حال، کلید لذت بردن از زندگی

بی‌شک حضور در لحظه‌ی حال تنها راه بهره‌ی کافی بردن از زندگی است. هر کاری بدون توجه ممکن است خسته کننده و کسالت‌بار باشد.

شاید غذا به سرعت از گلوی‌مان پایین رود، اما لذت آن در چیست؟ همان‌طور که اگر غذا را مزه‌مزه کنیم از طعم آن بیشتر لذت می‌بریم، هر کاری را باید این گونه انجام دهیم، هر دقیقه را به آرامی تجربه کرده و احساس خود را نسبت به جهان اطراف بیدار نماییم. در نتیجه قادر خواهیم بود تا زندگی مان را سرشار از لحظات و تجربیاتی هیجان‌انگیز کنیم.

آیا دقت کرده‌اید در کلاس درس به طور غریزی روی یک صندلی خاص می‌نشینید، غالباً از مسیری تکراری به محل کار می‌روید و…؟

رفتار تکراری در ذهن فضایی باز می‌کند تا افکار بر موضوعاتی دیگر تمرکز کنند. وقتی به نگرانی‌های تکراری مشغول می‌شویم، به سختی در زمان حال حضور داریم.

اکثر ما راه‌های میانبر را پیدا می‌کنیم ومعمولاً توجه کمتری به جهان اطراف داریم.

چقدر از زندگی لذت می‎‌بریم؟

چقدر درگیر کارهای روزمره هستیم، چه اندازه از زندگی لذت می‌بریم؟ حتی زمان تفریح هم ذهنمان درگیر مشکلات و کارهایی است که باید انجام دهیم؟ اگر می‌خواهیم واقعاً از زندگی لذت ببریم، فقط در همین حالا باشیم. این همان بودن در زمان حال است، بودن در لحظه‌ی اکنون!

برای زندگی در زمان حال باید یاد بگیریم آگاهی خود را تغییر دهیم. ما احساسات یا تجربه‌های درونی را به مرور زمان یاد می‌گیریم. در گام بعدی تغییر آگاهی را باید آموخت، رفت و برگشت بین دنیای درون و بیرون.

انسان دارای طبیعتی چندجانبه است یعنی روحیه او همیشه با یک درگیری و تضاد درونی تعریف شده است، تضاد بین خوبی و بدی، بین طبیعت فرومایه و طبیعت عالی، بین انسان درون و انسان بیرون.

همین حالا، چشم‌ها را ببندیم و به نفس کشیدنمان توجه کنیم. هوایی که فرو می‌دهیم و ریه‌ها را پر می‌کند، فشار آن بر قفسه سینه و شکم، برایمان چه حسی دارد؟ آیا لذت بخش نیست؟

باید خروجی‌های مطلوب ذهن خود را ترسیم کنیم، آن هم به طور شفاف و با جزئیات کامل.

انرژی لحظه حال

در دنیای مادی برای هر کنش یک واکنش (انتقال انرژی) وجود دارد. تمایل انسان در قصد و نیت انجام هر کاری و میزان باوری که در فکر او هست، انرژی این واکنش و قدرت حاصل از آن را شکل می‌دهد. ما اغلب نسبت به افکار و نتیجه‌ی اعمال‌مان، چه منفی چه مثبت بی‌توجه‌ایم. اما عواقب آن‌ها را بعداً در زندگی احساس خواهیم کرد.

اگر پایه و اساس افکار مثبت باشند، تأثیر آن‌ها بر عملکرد ما هم مثبت خواهند بود. اما اگر محتوایشان منفی باشد، تأثیرشان بیشتر ناخوشایند خواهد بود. مگر اینکه میزان وقایع مثبت اثر منفی اتفاقات ناخوشایند را خنثی کنند.

به همین دلیل فهمیدن آنچه در لحظه حال می‌گوییم و انجام می‌دهیم خیلی مهم است. زیرا یک بخش از تأثیراشان در آینده خواهد بود. یعنی هر کلمه‌ای که به زبان می‌آوریم، هر عملی که در زمان حال انجام می‌دهیم بتواند آینده‌ی ما را تحت تأثیر قرار دهد. و این یکی از دلایل مسئولیت پذیر بودن انسان در اعمال و کردارش است. پس باید مراقب بود چه چیز را ممکن است برای خودمان یا اطرافیان خلق کنیم.

چه باید کرد؟

خیلی‌ها انتقاد می‌کنند با وجود حجم بالایی از مشکلات خانوادگی، مالی، شغلی، زناشویی، استرس‌های روزمره و…چگونه می‌توان بی‌دغدغه در زمان حال زندگی کرد؟

می‌توانیم با تغییر محیط اطراف شرایط روحی‌مان را تغییر دهیم و خالق واقعیت‌های زیادی در زندگی باشیم، در حقیقت نطفه‌ی بسیاری از اتفاقات آینده در تصمیمات امروز ما بسته می‌شود. (البته نه همه چیز، انسان تابعی است از جبر و اختیار).

فراموش کردن لحظه‌ی حال و بهره نبردن از آن و نگران آینده بودن، باعث دلشوره و اضطراب مداوم می‌گردد.

قرار نیست در لحظه‌ی حال، انرژی ذهن خودمان را صرف وقایع گذشته بنماییم.

زندگی ما بسیار شکننده است، هر لحظه امکان دارد ناگهانی و بدون اخطاری، مثل خیلی‌ها که در هر دقیقه می‌میرند، تمام شود. این طنز تلخ مرگ قطعاً روزی سراغ ما هم می‌آید، همان‌گونه که سراغ آن‌هایی رفت که ظاهراً زندگی سالمی داشتند.

در حقیقت هنر استفاده از انرژی لحظه‌ی حال، نوعی استعداد حیات و بقا هم هست، که مخصوص به کار بردن و مصرف کردن در خود آن لحظه است