لشکر ۲۱ پیاده آذربایجان
جستجو
لشکر ۲۱ پیاده آذربایجان
- زبان
- دریافت پی‌دی‌اف
- پیگیری
- ویرایش
لشکر ۲۱ پیاده آذربایجان یا لشکر ۲۱ حمزه لشکر پیاده‌نظام نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، به مرکزیت تبریز است، که فرماندهی و هدایت پادگان‌ها، مراکز آموزشی و تیپ‌های نزاجا، مستقر در آذربایجان شرقی را برعهده دارد. لشکر ۲۱ آذربایجان هم‌اکنون از ۳ تیپ تابعه شامل؛ تیپ ۱۲۱ تکاور تبریز، تیپ ۲۲۱ پیاده مراغه و تیپ ۳۲۱ پیاده مرند تشکیل می‌شود.[۵]
لشکر ۲۱ آذربایجان
فعال۱۳۴۴ (لشکر گارد)
۱۳۵۹ (لشکر حمزه)
کشور
ایران
وفادارینیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
رستهارتش جمهوری اسلامی ایران
گونهپیاده‌نظام
نقشیگان رزمی
اندازهلشکر
۳۱٫۰۰۰ نفر
بخشی ازنیروی زمینی ارتش ایران
پادگان/ستادتبریز، آذربایجان شرقی
پشتیبانقرارگاه منطقه‌ای شمال‌غرب نزاجا
نبردهاجنگ ایران و عراق
فرماندهان
فرماندهسرتیپ‌دوم عیسی بیات[۱]
فرماندهان برجستهحسین حسنی سعدی
فرض‌الله شاهین‌راد
علی رزمی[۲]
رحمان فروزنده[۳]
امیرحسین شفیعی[۴]
رژه نیروهای قرارگاه عملیاتی لشکر ۲۱ آذربایجان در سالگرد جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۹۸، تبریز
پیشینه شکل‌گیری این یگان به سال ۱۳۴۴ و زمان تأسیس گارد جاویدان در دوره پهلوی دوم توسط نیروی زمینی شاهنشاهی ایران بازمی‌گردد، که پس از وقوع انقلاب برای مدتی منحل گردید. همزمان با آغاز جنگ ایران و عراق، لشکر ۲۱ حمزه در سال ۱۳۵۹ از ادغام لشکر یکم مرکز (لشکر گارد) و لشکر دوم مرکز (تیپ گارد) همچنین گردان ۱۴۴ تشکیل شد. این لشکر در طول جنگ به‌عنوان یکی از یگان‌های رزمیِ نیروی زمینی ارتش فعالیت می‌کرد[۶] و در عملیات‌های پل نادری، بدر و خیبر، والفجر ۱، والفجر ۳ و والفجر ۴، محرم، رمضان، بیت‌المقدس، فتح‌المبین و طریق‌القدس، شرکت داشت.[۷] هم‌اکنون سرتیپ‌دوم عیسی بیات فرماندهی این لشکر را برعهده دارد.[۸]
تاریخچه
ویرایش
لشکر ٢١ پیاده آذربایجان تا قبل از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در پادگان گارد جاویدان، در منطقه لویزان، به عنوان گارد جاویدان، مسئولیت حفاظت از خاندان سلطنتی، کاخ‌ها و ابنیه سلطنتی را برعهده داشت. گارد شاهنشاهی پس از وقوع انقلاب منحل شد و با شروع جنگ ایران و عراق، لشکر ۲۱ حمزه از ادغام تیپ‌های لشکر یکم مرکز و لشکر دوم مرکز، همچنین گردان ۱۴۴ از گارد جاویدان تشکیل شد و در طول جنگ، به‌عنوان یگان عمل‌کننده در اغلب عملیات‌های گسترده حضور داشت. پادگان و قرارگاه فرماندهی این لشکر پس از جنگ ایران و عراق، به تبریز منتقل شد و نام آن نیز به لشکر ٢١ پیاده آذربایجان تغییر پیدا کرد.[۹]
جنگ ایران و عراق
ویرایش
تیپ‌های تابعه لشکر ۲۱ حمزه، در طول جنگ ایران و عراق، در اغلب عملیات‌های گسترده و نیمه‌گسترده انجام شده توسط نیروهای مسلح ایران، بعنوان یگان عمل‌کننده نیروی زمینی ارتش حضور داشتند. عملیات‌های گسترده‌ای که لشکر ۲۱ در آنها شرکت داشت:
رژه ستون خودرویی لشکر ۲۱ حمزه به‌مناسبت سالگرد جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۹۸، تبریز
- عملیات پل نادری
- عملیات بدر
- عملیات خیبر
- عملیات والفجر ۱
- عملیات والفجر ۳
- عملیات والفجر ۴
- عملیات محرم
- عملیات رمضان
- عملیات بیت‌المقدس
- عملیات فتح‌المبین
- عملیات طریق‌القدس
تلفات نیروی انسانی لشکر ۲۱ حمزه در طول جنگ شامل؛ ۶ هزار و ۸۳۹ نفر کشته و ۲ هزار و ۶۷۰ نفر زخمی می‌باشد، همچنین تعداد ۴ هزار و ۱۳۰ نفر از این لشکر، در طول جنگ توسط نیروی زمینی عراق به اسارت در آمدند.[۱۰]
فرماندهان
ویرایش
از زمان شکل‌گیری لشکر ۲۱ آذربایجان در نیروی زمینی ارتش، تاکنون ۲۳ نفر فرماندهی این یگان را برعهده داشته‌اند:
- زین‌العابدین ورشوساز
- حشمت ذاکری
- حسین حسنی سعدی
- بهروز سلیمان‌زاده
- هوشنگ ناصری
- علی صدیق‌زاده
- خسرو افرا
- فرض‌الله شاهین‌راد
- علی رزمی
- سهراب صدری
- تیمور گودرزی
- داوود مشیری
- جمشید مسعودی
- زین‌العابدین مرادی
- داوود حق‌شناس
- نبی کریمی
- علی هاشم‌پور بختیاری
- مصطفی ارضی‌فرد
- رحمان فروزنده
- حبیب میربیرنگ
- نادر نجفی
- غلامحسین ظهیر مالکی
- عیسی میرزایی
- امیرحسین شفیعی[۱۱]
- عیسی بیات
یگان‌های تابعه
ویرایش
۳ تیپ تابعه لشکر ۲۱ حمزه، پس از اجرای طرح ثامن‌الأمه نزاجا، با تبدیل شدن به تیپ‌های مستقل، تنها از نظر عملیاتی زیرمجموعه قرارگاه لشکر ۲۱ حمزه آذربایجان قرار دارند.[۱۲]
- تیپ ۱۲۱ تکاور تبریز
- تیپ ۲۲۱ پیاده مراغه
- تیپ ۳۲۱ پیاده مرند[۱۳]
- تیپ ۴۰ پیاده اردبیل پیش‌تر جزئی از لشکر ۲۱ حمزه محسوب می‌شد، که در حال حاضر سازمان این تیپ بطور کامل مستقل شده و هم‌اکنون با عنوان تیپ ۴۰ مستقل پیاده اردبیل به استان اردبیل منتقل شده است و به فعالیت خود ادامه می‌دهد
